ดาวทะเล

ดาวทะเล[Sea Star]

ดาวทะเลคืออะไร?

          ดาวทะเล(Sea star) เป็นสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง อยู่ในไฟลัม Echinodermata  เป็นกลุ่มเดียวกับเม่นทะเล ปลิงทะเล และดาวขนนก ดาวทะเลมีหนามแหลมปกคลุมทั่วตัว  มีลำตัวแบน ไม่มีหัว-ท้าย แต่ประกอบด้วยส่วนกลางลำตัวที่เป็นทรงกลมเหมือนเหรียญ(central disc) และส่วนแขนที่ยื่นออกจากส่วนลำตัวในแนวรัศมีและเป็นสมมาตร  โดยส่วนมากจะมี 5 แขน แต่บางชนิดมีมากกว่านี้ ขนาดของดาวทะเลต่างกันมาก อาจยาวเพียง 1 เซนติเมตร หรืออาจมีขนาดใหญ่มากยาวถึง 1 เมตร  สีอาจเป็นสีคล้ำหรือสีสดทุกๆ สี ผิวตัวของดาวทะเลอาจขรุขระหรืออาจเรียบ ปากของดาวทะเลอยู่ด้านล่างกึ่งกลางลำตัว  จากขอบปากจะเป็นร่องยาวออกไปตามแขนจนสุดปลายแขน ภายในมีโปเดีย(podia) ทำหน้าที่ยึดเกาะเมื่อมีการเคลื่อนที่ ดาวทะเลเคยมีชื่อเรียกว่า ปลาดาว แต่ก็เป็นความเข้าใจผิด เพราะว่าดาวทะเลไม่ใช่ปลา แต่ดาวทะเลเป็นสัตว์รูปร่างคล้ายดาว ส่วนใหญ่จะมีลำตัวแยกเป็น 5 แฉกแต่ละแฉกเรียกว่าแขน สีสันของดาวทะเลสวยงาม พิสดาร เช่น สีแดง สีน้ำเงิน หรือแม้แต่ชมพูสดใส

ชนิดของดาวทะเล

          ดาวทะเลมีอยู่ประมาณ 1,800 ชนิด แพร่กระจายอยู่ในมหาสมุทรทั่วโลก แต่จะมีความหลากหลายชนิดในแถบทะเลเขตร้อนอย่างมหาสมุทรอินโด-แปซิฟิก โดยส่วนใหญ่ดำรงชีวิตอยู่ตามหาดหิน หาดทรายปนโคลน แนวปะการัง แต่ก็พบได้ตามท้องทะเลลึก บางชนิดฝังตัวอยู่ตามพื้นโคลนและทราย       

ดาวทะเลแต่ละชนิดจะมีลักษณะ และสีสันที่ต่างกัน ซึ่งมีตัวอย่างดังนี้

          1.ดาวทะเลสีน้ำเงิน (Blue Sea Star) ปลาดาวชนิดนี้พบได้ตามแถบน้ำอุ่น ของมหาสมุทรอินเดีย และมหาสมุทรแปซิฟิก พวกมันเป็นปลาดาวชนิดเดียว ที่มีสีน้ำเงิน สวยงามมาก แถมยังเป็นพวกมังสวิรัติด้วย

2. ดาวทะเลพระอาทิตย์ (Sun Star) ลองนับขาของเจ้าปลาดาวชนิดนี้เอาเองแล้วกัน เพราะไม่มีคำบรรยาย แต่มันเหมือนพระอาทิตย์มากจริงๆ

 3. ดาวทะเลสีเหลือง (Ochre Sea Star) เป็นปลาดาว ที่อาศัยอยู่ ตามฝั่งทะเลทางตะวันตก ของสหรัฐอเมริกา มีความยาววัดจากเส้นผ่าศูนย์กลาง ประมาณ 12 นิ้ว มีตั้งแต่สีเหลือง ไปจนถึงสีส้ม หรืออาจจะเป็นสีน้ำตาล และสีม่วง

4.ดาวทะเลดอกทานตะวัน (Sunflower Sea Star) ปลาดาวชนิดนี้อาศัยอยู่ในอาลาสก้า พบมากในบริเวณ ที่เต็มไปด้วยสาหร่ายทะเล มีความยาววัดจากเส้นผ่าศูนย์กลาง ประมาณ 16 นิ้ว พวกมันมี 24 ขา และตัวเป็น สีชมพู สีม่วง สีน้ำตาล สีแดง สีส้ม และสีเหลือง

5. ดาวทะเลค้างคาว (Bat Star) อาหารของมันคือพืชและสัตว์ มันมีหลายสี และมีแขนลักษณะสามเหลื่ยมสั้นๆ 5 แขน แต่บางตัวก็มี 9 แขน 

 6. ดาวทะเลแท่งท๊อฟฟี่ (Candy Cane Star) เป็นปลาดาว 5 ขา ซึ่งปลาดาวชนิดอื่น อาจมีขามากกว่า 24 ขา ซึ่งปลาดาวชนิดนี้ จะมีหลายสี เช่น สีแดง สีส้ม สีม่วง สีน้ำตาล สีเหลือง และสีน้ำเงิน

  

การสืบพันธุ์ของดาวทะเล

          ดาวทะเลสามารถสืบพันธุ์ได้ทั้งแบบอาศัยเพศและไม่อาศัยเพศ โดยมีทั้งเพศผู้และเพศเมีย การปฏิสนธิเกิดภายนอกตัว ระยะแรกตัวอ่อนจะดำรงชีวิตแบบ zooplankton จากนั้นจะเริ่มพัฒนาตัวแล้วจมตัวลงเพื่อหาที่ยึดเกาะแล้วเจริญเป็นตัวเต็มวัย บางชนิดมีความสามารถในการงอกทดแทนสูง(regeneration) ชิ้นส่วนของร่างกาย แต่ใช้เวลานานมาก อาจจะเป็นปี  

การเคลื่อนที่ของดาวทะเล

           ดาวทะเลเป็นสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง มีโครงแข็งที่ผิวนอก ไม่ได้ยึดเกาะกับกล้ามเนื้อ ดาวทะเลมีระบบการเคลื่อนที่ด้วยระบบท่อน้ำ (water-vascular system)จากท่อวงแหวนจะมีท่อน้ำแยกออกไปในแขน (arm) ทั้ง 5 ของดาวทะเล เรียกท่อนี้ว่า เรเดียลแคแนล (radial canal) ทางด้านข้างของเรเดียลคาแนล มีท่อแยกไปยังทิวบ์ฟีต (tube feet) การยืดและหดของทิวบ์ฟิต ของดาวทะเลจะเกิดขึ้นหลายๆครั้ง ทิวบ์ฟิตและหลายๆครั้ง และมีความสัมพันธ์กันทำให้เกิดการเคลื่อนที่ไปได้

อาหารของดาวทะเล

          ที่ใต้ลำตัวของดาวทะเลจะมีปาก และเลยจากปากขึ้นไปเป็นกระเพาะ ปลาดาวกินอาหารโดยการยื่นกระเพาะออกมาคลุมหุ้มเหยื่อแล้วชักกระเพาะกลับคืน เข้าไปภายในลำตัว เพื่อย่อยเหยื่อนั้นเป็นอาหาร ดาวทะเลโดยส่วนมากเป็นนักล่า โดยจะกินสัตว์อื่นเป็นอาหาร ซึ่งได้แก่ หอยฝาเดียว หอยสองฝา ครัสเตเซียน และปลา  บางชนิดกินปะการังหรือฟองน้ำ  บางชนิดกินซากพืชซากสัตว์เป็นอาหาร โดยส่วนใหญ่จะกินหอยสองฝา เช่น หอยแครง หอยแมลงภู่และอื่นๆ มีปลาดาวบางชนิดกินเฉพาะสัตว์บางกลุ่ม เช่น ดาวทะเลหนามกินปะการังอย่างเดียว